Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Cuma günü, Rusya ve Çin’in ABD’nin önerisini veto etmesinin ardından Gazze’de acil ateşkes ve İsrail-Hamas rehine anlaşması çağrısında bulunan bir karar tasarısını reddetti.
Cezayir’in hayır oyu verdiği ve Guyana’nın çekimser kaldığı kararda, sivilleri koruyacak ve insani yardımların ulaştırılmasına olanak sağlayacak, yaklaşık altı hafta sürecek acil ve sürekli bir ateşkes çağrısında bulunuluyordu.
Konseyin 15 üyesinden 11’i karar tasarısı lehinde oy kullandı ancak Rusya ve Çin’in vetoları tasarının geçmesini engelledi.
Bir diplomat, konseyin Pazartesi günü saat 10.00’da (1400 GMT) toplanarak Güvenlik Konseyi’nin seçilmiş üyeleri tarafından hazırlanan alternatif bir karar tasarısını oylayacağını söyledi. Diplomat, oylamanın Cumartesi günü yapılmasının planlandığını ancak tartışmalar devam ettiği için ertelendiğini de sözlerine ekledi.
Bu karar, Ramazan’da derhal ateşkes ilan edilmesini, tüm rehinelerin serbest bırakılmasını ve Gazze’ye insani yardım akışının genişletilmesini talep ediyor.
Taslak, ABD kararının bir unsuru olan ateşkesin sağlanması için devam eden diplomatik çabaları destekleyen hükümler içermiyor. Washington bir anlaşmaya varılması için Katar ve Mısır’la birlikte çalışıyor.
ABD TUTUMUNU SERTLEŞTİRDİ
Cuma günü Washington ilk kez Gazze’deki savaş sırasında içinde “ateşkes” kelimesi geçen bir metni oylamaya sunarak desteklemiş oldu ve bu da Biden yönetiminin İsrail’e karşı tutumunun sertleştiğini yansıtıyordu.
Beş aydır devam eden savaşın başlarında ABD ateşkes kelimesinden hoşlanmıyor ve acil ateşkes çağrılarını içeren önlemleri veto ediyordu.
ABD’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield Güvenlik Konseyi’nde yaptığı konuşmada “Konseyin büyük çoğunluğu bu karar lehinde oy kullandı, ancak ne yazık ki Rusya ve Çin veto hakkını kullanmaya karar verdi” dedi.
Rusya ve Çin’i kararı “alaycı” ve “önemsiz” nedenlerle veto etmekle suçladı. Sırf ABD tarafından kaleme alındığı için tasarıya karşı çıktıklarını söyledi ve her iki ülkeyi de Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği saldırıyı kınamadıkları için eleştirdi.
Oylamadan sonra konseye yaptığı açıklamada “Tüm ateşli söylemlere rağmen, hepimiz Rusya ve Çin’in kalıcı bir barışı ilerletmek ya da insani müdahale çabalarına anlamlı bir şekilde katkıda bulunmak için diplomatik olarak hiçbir şey yapmadığını biliyoruz” dedi. ABD, Güvenlik Konseyi’nin ateşkes için vereceği her türlü desteğin Hamas’ın Gazze’de tuttuğu rehinelerin serbest bırakılmasıyla bağlantılı olmasını istiyordu. İsrail, Filistinli Hamas savaşçılarının 7 Ekim’deki saldırılarında 1.200 kişiyi öldürdüğünü ve 253 kişiyi esir aldığını söyledi. Hamas yönetimindeki bölgedeki sağlık yetkililerine göre İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik müteakip saldırısında yaklaşık 32.000 Filistinli hayatını kaybetti.
RUSYA VE ÇİN ABD’NİN KARARINA İTİRAZ ETTİ
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia, ABD öncülüğündeki kararın “son derece siyasileştirilmiş” olduğunu ve İsrail’in Gazze Şeridi’nin güney ucunda yer alan ve 2,3 milyonluk nüfusun yarısından fazlasının derme çatma çadırlarda barındığı Refah kentine askeri operasyon düzenlemesine yeşil ışık yaktığını söyledi.
Nebenzia toplantıda yaptığı konuşmada “Bu İsrail’in ellerini serbest bırakacak ve Gazze’nin tamamının ve tüm nüfusunun yıkım, tahribat ya da sürgünle karşı karşıya kalmasına neden olacaktır” dedi.
Güvenlik Konseyi’nin daimi olmayan bazı üyelerinin alternatif bir karar tasarısı hazırladığını ve üyelerin bunu desteklememesi için hiçbir neden olmadığını söyledi.
Çin’in BM Büyükelçisi Zhang Jun, ABD tarafından önerilen metni, İsrail’in Refah’ta planladığı ve ciddi sonuçlara yol açabileceğini söylediği askeri operasyona karşı olduğunu açıkça belirtmediği için eleştirdi. Pekin’in de alternatif metni desteklediğini söyledi.
