BM Güvenlik Konseyi’nde veto yetkilerine sahip olan Rusya ve Çin, Perşembe günü, İsrail ile Filistinli militanlar Hamas arasında ateşkes yapılması yönünde Başkan Joe Biden tarafından hazırlanan öneriyi destekleyecek ABD karar taslağına ilişkin endişelerini dile getirdi.
Diplomatlar, konseyin tek Arap üyesi Cezayir’in de metni desteklemeye hazır olmadığının sinyalini verdiğini söyledi. Kararın kabul edilmesi için en az dokuz lehte oy gerekiyor ve ABD, Fransa, İngiltere, Çin veya Rusya’nın vetosu yok.
Biden, bir hafta önce Gazze Şeridi’ne yönelik, İsrail girişimi olarak tanımladığı üç aşamalı bir ateşkes planı ortaya koymuştu.
ABD, Hamas’ın halen üzerinde çalıştığı plan için uluslararası destek arıyor. Pazartesi günü 15 üyeli BM Güvenlik Konseyi’ne bir sayfalık bir karar taslağı ve Çarşamba günü revize edilmiş bir versiyonunu dağıttı; her ikisi de Reuters tarafından görüldü.
Mevcut taslak, ateşkes önerisini memnuniyetle karşılıyor, bunu İsrail açısından “kabul edilebilir” olarak tanımlıyor, “Hamas’ı da bu öneriyi kabul etmeye çağırıyor ve her iki tarafı da ateşkes önerisini gecikmeden ve koşulsuz olarak tam olarak uygulamaya davet ediyor.”
Teklifin bazı ayrıntıları sıralanıyor: birinci aşamanın bir parçası olarak Gazze Şeridi’nde “tam ve eksiksiz bir ateşkes” ve ikinci aşamanın “tarafların mutabakatı üzerine, düşmanlıkların kalıcı olarak sona erdirilmesi”.
Ancak diplomatlar, bazı konsey üyelerinin İsrail’in planı gerçekten kabul edip etmediğine dair sorular yönelttiğini ve konseyin Mart ayında yapılan acil ateşkes ve tüm rehinelerin koşulsuz serbest bırakılması yönündeki talebe bağlı kalmasını istediğini söyledi.
Rusya, Reuters tarafından da görülen ABD metninde, hem Hamas’a hem de İsrail’e teklifi kabul etmeye çağrıda bulunmayı ve tüm tarafların saygı duyacağı derhal, koşulsuz ve kalıcı bir ateşkes talep etmeyi içeren değişiklikler önerdi.
Moskova ayrıca taslağın, Biden’ın geçen hafta yaptığı açıklamaları yansıtacak şekilde, ikinci aşamadaki müzakereler devam ettiği sürece birinci aşama ateşkesin yürürlükte kalacağının vurgulanmasını istiyor.
Aylardır ABD, Mısır ve Katar’dan müzakereciler ateşkes için arabuluculuk yapmaya çalışıyor. Hamas, Gazze Şeridi’ndeki savaşın kalıcı olarak sona ermesini ve İsrail’in 2,3 milyon insanın yaşadığı bölgeden çekilmesini istediğini söylüyor.
İsrail, Gazze’yi yöneten Hamas’a, militanlarının 7 Ekim’de düzenlediği saldırı nedeniyle misilleme yapıyor.
İsrail’in kayıtlarına göre 7 Ekim’de 1.200’den fazla kişi Hamas tarafından öldürüldü ve 250’den fazla kişi rehin alındı. Gazze’de 100’den fazla rehinenin bulunduğuna inanılıyor.
Gazze sağlık yetkililerine göre İsrail, abluka altındaki Filistin topraklarına havadan, karadan ve denizden saldırı düzenleyerek 36.000’den fazla Filistinliyi öldürdü.