Hamas’tan bir heyet Pazar günü Gazze’de ateşkes görüşmeleri için Kahire’ye gitti ve çatışmaları altı haftalığına durduracak bir anlaşmaya giden yolda son engel olarak nitelendirildi.
Washington bir ateşkes anlaşmasının zaten “masada” olduğunu, İsrail tarafından onaylandığını ve sadece militanların imzasını beklediğini söyledi. Ancak savaşan taraflar herhangi bir ilerlemenin durumu hakkında çok az bilgi verdi.
Hamas heyeti geldikten sonra Filistinli bir yetkili anlaşmanın “henüz gerçekleşmediğini” söyledi. İsrail tarafından ise kendi delegasyonunun katıldığına dair bile resmi bir teyit gelmedi.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Hamas’ın hala hayatta olan rehinelerin tam listesini sunmaması halinde İsrail’in Kahire’den uzak durabileceğini söylemişti ki Filistinli bir kaynak Hamas’ın bu talebi şu ana kadar erken olduğu gerekçesiyle reddettiğini söyledi.
Yine de ABD’li bir yetkili gazetecilere şunları söyledi: “Şu anda tam anlamıyla bu saatte ateşkese giden yol açık. Ve masada bir anlaşma var. Bir çerçeve anlaşma var.”
Varılacak bir anlaşma, Kasım ayında sadece bir hafta ara verilen ve beş aydır devam eden savaşın ilk uzun süreli ateşkesini getirecek. Yüzlerce Filistinli tutukluya karşılık militanların elindeki onlarca rehine serbest bırakılacak.
Kuşatma altındaki Gazze’ye yardım, açlık sınırına itilen Filistinlilerin hayatlarını kurtarmak için artırılacak. Çatışmalar, Gazze’nin 2,3 milyonluk nüfusunun yarısından fazlasının sınır çitlerine hapsedildiği Refah’a yönelik planlanan büyük İsrail saldırısını engellemek için zamanında durdurulacak. İsrail güçleri bazı bölgelerden geri çekilecek ve Gazzelilerin savaşın başlarında terk ettikleri evlerine dönmelerine izin verecek.
Ancak varılacak bir anlaşma Hamas’ın savaşın kalıcı olarak sona erdirilmesi yönündeki temel talebini karşılamaktan uzak kalacağı gibi, kadın, çocuk, yaşlı ve yaralıların serbest bırakılmasını öngören anlaşma kapsamına girmeyen savaş çağındaki İsrailli erkekler de dahil olmak üzere kalan 100’den fazla rehinenin yarısından fazlasının akıbetini de çözümsüz bırakacaktır.
Mısırlı arabulucular bu konuların daha sonraki aşamalarda çözüleceğine dair güvence verilerek şimdilik bir kenara bırakılabileceğini belirttiler. Bir Hamas kaynağı, militanların hala bir “paket anlaşma” için direndiğini söyledi.
ABD Başkanı Joe Biden geçen hafta Pazartesi gününe kadar bir anlaşmaya varılabileceğini söylemişti, ancak Washington o zamandan beri bu kadar kesin bir takvimden geri adım attı. Amaç, bir hafta sonra başlayacak olan Ramazan oruç ayı için çatışmaları durdurmak üzere anlaşmanın zamanında yürürlüğe girmesini sağlamak.
RAFAH’A HAVA SALDIRISI
Beklenen ateşkese giden son günler son derece kanlı geçti ve görüşmeler, İsrail güçlerinin ateş açtığı bir gıda konvoyunun yakınında 118 kişinin ölümüyle gölgelendi. Hamas bunu bir katliam olarak nitelendirirken, İsrail ölenlerin çoğunun bir izdihamda ezildiğini söyledi.
Gazze’deki yetkililer yardımlara yönelik son saldırıda, Pazar günü Kuveytli bir yardım kuruluşunun gıda yardımlarını taşıyan bir kamyonun hava saldırısına uğraması sonucu en az sekiz kişinin öldüğünü açıkladı. İsrail’den konuyla ilgili herhangi bir açıklama gelmedi.
Savaş Ekim ayında Hamas savaşçılarının İsrail kasabalarına saldırarak 1.200 kişiyi öldürmesi ve İsrail rakamlarına göre 253 kişiyi rehin almasının ardından patlak verdi. Gazze sağlık yetkililerine göre o tarihten bu yana İsrail güçleri 30.000’den fazla Filistinliyi öldürdü ve enkaz altından çıkarılamayan binlerce ölüden daha korkuluyor.
Gazze Şeridi’nin büyük bölümü yerle bir edildi, nüfusun neredeyse tamamı evsiz kaldı ve Birleşmiş Milletler Gazzelilerin dörtte birinin insan eliyle yaratılmış bir kıtlığın eşiğinde olduğunu tahmin ediyor.
Refah hastanesinin dışındaki bir morgda kadınlar, İsrail’in gece düzenlediği hava saldırısında 14’ü öldürülen Ebu Anza ailesinin sıra sıra dizilmiş cesetlerinin yanında ağlayıp feryat ettiler. Yakınları siyah plastik bir ceset torbasını açarak yırtık bir sweatshirt ve pembe tek boynuzlu at pijamaları içindeki ölü bir kız öğrencinin yüzünü öptü.
Daha sonra cesetler mezarlığa getirilerek defnedildi; aralarında biri kız biri erkek iki bebek ikiz de vardı ve beyaz bohçalara konularak toprağa verildi.
Kocasını da saldırıda kaybeden anneleri Rania Abu Anza “Kalbim gitti” diye feryat etti. “Onlarla yeterince zaman geçiremedim.”
Bölge sakinleri, Refah’ın hemen kuzeyinde yer alan Gazze’nin güneyindeki ana şehir Han Yunus’un gece boyunca ağır bombardımana maruz kaldığını anlattı. Yardımların artık ulaşmadığı ve durumun daha da vahim hale geldiği kuzeyde ise Gazze sağlık yetkilileri, yoğun bakım ünitesine elektrik verilemeyen Kamal Adwan hastanesinde 15 çocuğun yetersiz beslenme ya da susuzluktan öldüğünü açıkladı. Çalışanlar altı çocuğun daha hayatından endişe ediyor.
Washington Cumartesi günü Gazze’ye askeri uçaklardan 38,000 bin öğün yemek attı, ancak yardım kuruluşları şu anda çaresizce gıdaya ihtiyaç duyan yüz binlerce insan göz önüne alındığında bunun sadece marjinal bir etkisi olabileceğini söylüyor.
Geçen hafta yardım konvoyunda meydana gelen ölümlerin ardından İsrail Pazar günü yaptığı ilk incelemede ölen ya da yaralananların çoğunun ezildiğini tespit ettiğini açıkladı. İsrail askeri sözcüsü Daniel Hagari, askerlerin çoğunlukla sadece uyarı ateşi açtığını, ancak “yağmacıların kuvvetlerimize yaklaşması ve acil bir tehdit oluşturması” üzerine “birkaç kişiye karşılık verdiklerini” söyledi.