Çarşamba günü İngiliz parlamentosunda kaos ve şamataya dönüşen tartışmada söz alan İskoç liderler, İsrail ile Hamas arasında derhal ateşkes yapılması çağrısında bulunurken, İsrail’i Gazze’de “masum sivillerin katledilmesini meşrulaştırmak” için meşru müdafaa ilkesini “acımasızca istismar etmekle” kınadılar.
İskoç Ulusal Partisi (SNP) milletvekili Brendan O’Hara, Avam Kamarasının şiddete son verilmesi yönünde oy kullanarak “tarihin doğru tarafında” yer alma şansına sahip olduğunu söyledi.
Meslektaşı Anum Qaisar, 7 Ekim’de Hamas öncülüğünde düzenlenen ve 1.140 kişinin ölümüne yol açan saldırılardan bu yana İsrail’in 29.000’den fazla Filistinliyi öldürdüğü savaşta İngiltere’nin suç ortağı olduğunu vurguladı.
“F-35 bombardıman uçağı [Gazze’yi bombalamak için] kullanılıyor. Bu savaş uçağının parçaları, lazer hedefleme sistemi ve silah bırakma sistemi İngiliz fabrikalarında üretiliyor,” diyor Qaisar. “İngiltere’nin İsrail’e silah satmaya devam etmesi ahlaki açıdan yozlaşmış bir durum ve beni derinden rahatsız ediyor.”
Ancak İngiltere’nin ateşkes için uluslararası taleplere katılıp katılmamasına ilişkin tartışma ve olası oylama, prosedürel çekişmeler ve SNP ile İşçi Partisi arasındaki sert bölünme nedeniyle tamamen çözüldü ve birçok parlamento üyesi binayı nefretle terk etti.
İskoç Ulusal Partisi (SNP), üç “muhalefet gününden” birini, İsrail’in Filistin halkına yönelik “toplu cezalandırması” nedeniyle kınanmasını içeren önergeyi tartışmaya sunmak için kullanmıştı.
O’Hara bu kınamayı parlamentoda da sürdürdü. “Hiç kimse İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu inkar edemez” dedi.
“Hiçbir ülkenin sivil bir nüfusu kuşatma altına almaya, yoğun yerleşim alanlarını halı bombardımanına tutmaya, insanları evlerinden sürmeye, tüm sivil altyapıyı ortadan kaldırmaya ve sivillerin su, elektrik, gıda ve ilaçlarını kesmeyi içeren toplu cezalandırma uygulamaya hakkı yoktur.”
“Toplu cezalandırma “dan bahsedilmesinden rahatsız olan ve SNP’nin önergesine oy vermek isteyen milletvekillerinin isyan etme ihtimaliyle karşı karşıya kalan İşçi Partisi, toplu cezalandırmadan bahsetmeyen ve “Hamas’ın şiddete devam etmesi halinde İsrail’in savaşa son vermesinin beklenemeyeceğini” belirten kendi değişiklik önergesini sundu.
İşçi Partili gölge bakan Lisa Nandy Çarşamba sabahı yaptığı açıklamada “Bu çatışma süresince pek çok kişinin İsrail’in silah bırakması ve Hamas’ın savaşmaya devam edebilmesi çağrısında bulunduğunu gördük,” dedi, ancak SNP’nin parlamentoda görüşülen önergesi böyle bir şey içermiyor.
Çarşamba günü öğle saatlerinde tartışmalar başladığında, meclis başkanı Lindsay Hoyle İşçi Partisi lideri Keir Starmer’a iyi bir haber verdi ve SNP’nin önergesinden önce İşçi Partisi’nin değişiklik önergesinin oylanmasına izin vereceğini söyledi.
Middle East Eye’a konuşan farklı İşçi Partisi kaynakları, aynı zamanda İşçi Partisi milletvekili olan ve Kasım ayında İsrail’i ziyaret eden Hoyle’a, partisinin üst düzey isimleri tarafından, İşçi Partisi’nin değişiklik önergesinin oylanmasına izin vermemesi halinde, bu yıl yapılacak olan genel seçimlerden sonra “genel başkan olamayacağının” söylendiğini ifade etti.
7 Ekim saldırılarının ardından Parlamento Binası İsrail bayrağının renkleriyle ışıklandırıldı. Hoyle, İsrail parlamentosu Knesset’teki mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde İsrail’e başsağlığı ve destek dileklerini iletti.
İşçi Partisi, başka yerlerde de yer alan baskı iddialarını reddetti ve Hoyle daha sonra SNP ve Muhafazakar milletvekillerinin protesto amacıyla Avam Kamarasını terk etmelerinin ardından emsalden ayrıldığı için özür diledi.
İşçi Partisi’nin eski gölge başbakanı John McDonnell Middle East Eye’a verdiği demeçte, İşçi Partisi’nin ön kanadının “hükümetin İşçi Partisi’nin önergesini reddetmesi halinde SNP’nin önergesinin de oylanacağından” endişe duyduğunu söyledi.
Parlamento, İşçi Partisi’nin “acil insani ateşkes” çağrısını oylamadan onayladı. Filistin’in İngiltere Büyükelçisi Husam Zomlot, yaşananların “en kötü İngiliz siyasetine” işaret ettiğini söyledi. LBC’ye verdiği demeçte “Politikacılar bütün bir ulusu soykırımdan kurtarmak yerine kendilerini kurtarmaya çalışıyorlar” dedi.
İsrail’i Kınamak Anketler Britanyalıların çoğunun Gazze’de ateşkesi desteklediğini gösterse de, Britanya’nın siyasi sınıfı bundan uzak durarak İsrail’in “kendini savunma hakkını” vurgulamayı tercih etti.
İngiliz parlamentosunun Sina’ya yaptığı geziden dönen İşçi Partisi milletvekili Sarah Champion şunları söyledi: “Rapor edilen hiçbir şey sizi Gazze’deki dehşetin gerçek boyutuna hazırlamıyor. Yıkım ve vahşetin boyutları hakkında doğru bilgi alamıyoruz.”
Tartışmanın başında konuşan O’Hara, İşçi Partisi’nin gölge dışişleri bakanı David Lammy’nin geçen hafta “bu oylamanın önemini göz ardı etmiş gibi görünmesine” rağmen, “şimdiye kadar İsrail’in en sadık müttefiklerinden biri olan bu parlamentonun artık yeter demesinin ve derhal ateşkes çağrısında bulunmasının etkisinin ve görüntüsünün muazzam olacağını” söyledi.
İskoç politikacı, parlamentonun SNP’nin önergesini desteklemesi halinde, “Birleşik Krallık’ın desteğinin İsrail’in acımasız savaşına verdiği meşruiyet perdesini daha da kaldıracağını” söyledi.
İşçi Partisi’nin lider kadrosuna yönelik olarak da ateşkes için oy kullanmanın “Birleşik Krallık’taki bazı siyasi kurumların – ve bu pozisyona talip olmak isteyenlerin – ahlaki pusulalarını bulmalarına yardımcı olabileceğini” söyledi.
O’Hara, Avam Kamarası’na Ukrayna konusunda gösterdiği birlikteliği Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı da göstermesi ve “Filistin’de desteğimize ihtiyacı olanlar için birlikte durması” çağrısında bulundu.
Onun ardından konuşan İşçi Partili David Lammy ise “ateşkes zamanının geldiğini” ve dünyanın İsrail ve Filistin’de “iki devletli çözüm umudunu kurtarması” gerektiğini söyledi.
Gölge Dışişleri Bakanı, 1,5 milyondan fazla Filistinlinin yerinden edildiği sınır bölgesi Refah’ta İsrail’in kara harekâtına girişmesinin “insani bir felaket, ahlaki bir facia ve stratejik bir hata” olacağını söyledi.
Ancak, ailesinin Gazze’de yaşadığı üzücü durumun ayrıntılarını daha önce paylaşmış olan Liberal Demokrat Milletvekili Layla Moran’ın “muhalefet sıralarındaki koordinasyon eksikliğinden” yakınmasıyla birlikte, İngiltere’deki muhalefet partilerinin izledikleri çizgi konusundaki bölünmüşlükleri açıkça ortaya çıktı.
Moran, “67 sınırlarında iki devletli bir çözüm olmadan, hem İsraillileri hem de Filistinlileri bu kabusu tekrar tekrar yaşamaya mahkum ediyoruz” dedi.
“Gazze’deki şiddetin sona ermesi pek çok açıdan İsrail’e silah sağlayan ülkelerin elindedir” diyen SNP milletvekili Mhairi Black, şu anda İngiltere Dışişleri Bakanı olan David Cameron’ın 2014 yılında Gazze’de ateşkes çağrısında bulunduğuna dikkat çekti.
O’Hara, parlamento üyelerinin eylemlerini gelecek nesillere nasıl gerekçelendireceklerinden bahsederken şunları söyledi: “Bazıları sürdürülebilir ya da insani nedenler üzerinden bir anlam tartışmasına girmeyi seçtiklerini söylemek zorunda kalırken, diğerleri Netanyahu’ya amansız savaşını sürdürmek için ihtiyaç duyduğu silahları ve siyasi kılıfı vermeyi seçtiklerini söyleyeceklerdir.”
