Kuzey Kore ve Rusya, liderlerinin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 yıl aradan sonra ilk ziyareti sırasında imzaladığı anlaşma uyarınca, silahlı saldırıyla karşı karşıya kalmaları halinde derhal askeri yardım sağlama konusunda anlaştılar.

Taahhüt, Soğuk Savaş müttefikleri tarafından 1961’de kabul edilen ve Sovyetler Birliği’nin Güney Kore ile diplomatik ilişkiler kurmasıyla 1990’da iptal edilen bir anlaşma kapsamındaki karşılıklı savunma anlaşmasının yeniden canlandırılması olarak görülüyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un tarafından Çarşamba günü imzalanan “kapsamlı stratejik ortaklık” anlaşması, Moskova’nın Asya’da yıllardır yaptığı en yüksek profilli hamlelerden biri.

“Taraflardan herhangi biri silahlı bir işgalle karşı karşıyaysa ve savaş durumundaysa, diğer taraf, BM Şartı’nın 51. maddesi ve her ülkenin kendi kanunları uyarınca askeri ve diğer türde yardım sağlamak için mevcut tüm araçları derhal kullanacaktır.” anlaşma diyor.

BM Şartı’nın 51. maddesi, üye bir ülkenin bireysel veya kolektif meşru müdafaa eylemlerinde bulunma hakkını öngörmektedir.
Giderek artan bir uluslararası izolasyonla karşı karşıya olan iki ülkenin liderlerinin verdiği söz, ABD ve Asyalı müttefikleri arasında, Rusya’nın bu yüzyılda nükleer silah denemesi yapan tek ülke olan Kuzey Kore’yi ne kadar destekleyeceğine dair endişelerin arttığı bir dönemde geldi.

Bu hafta yaklaşık 2 milyon Müslüman Hac ibadetini tamamlayacak, ancak aşırı sıcaklar geçen Cuma günü Mekke’deki Kabe’ye doğru yola çıkan yüzlerce kişi için ölümcül oldu.

Kim, Putin’in, derinleşen bağlarını açıkça Batı’nın ve özellikle ABD’nin, Ukrayna’ya verdiği desteğin de dahil olduğu “hegemonik ve emperyalist” politikalarıyla mücadeleye bağladığı yönündeki açıklamasını yineledi.

KCNA, anlaşmada ayrıca hiçbir tarafın üçüncü bir ülkeyle diğerinin çıkarlarını ihlal eden herhangi bir anlaşma imzalamayacağını ve topraklarının herhangi bir ülke tarafından diğerinin güvenliğine ve egemenliğine zarar verecek şekilde kullanılmasına izin vermeyeceğini söyledi.

Açıklamada, iki ülkenin “savaşı önlemek, bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliği sağlamak için savunma yeteneklerini güçlendirmeye” yönelik ortak eylemlerde bulunacağı belirtildi.

Güney Kore ve Beyaz Saray, anlaşmanın bildirilen içeriği hakkında hemen yorumda bulunmadı.

Japonya, Putin’in askeri teknoloji konusunda Pyongyang ile işbirliğini dışlamama sözüyle ilgili “ciddi endişelerini” dile getirdi.

Kuzey’in başlıca siyasi ve ekonomik hamisi olan Çin’in tepkisi susturuldu.

Washington ve Seul, Rusya ile Kuzey Kore arasındaki askeri işbirliğinin derinleşmesinden giderek daha fazla endişe duyuyor ve ikiliyi, Moskova’nın Ukrayna’ya karşı savaşında kullanılmak üzere silah ticareti yaparak uluslararası yasaları ihlal etmekle suçluyor. Ukraynalı yetkililer, ülkelerinin içinde Kuzey Kore’ye ait füze enkazı bulduklarını açıkladı.

Rusya ve Kuzey Kore silah ticaretini reddediyor.

Ukrayna cumhurbaşkanı yardımcısı Mykhailo Podolyak, BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olan Rusya’nın, Kuzey Kore’ye silah gelişimini durdurmak için uygulanan tüm yaptırımların “en küstahça geçersiz kılınmasına” izin verdiğini söyledi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, anlaşmanın otoriter güçlerin uyum sağladığını gösterdiğini söyledi.

2000 yılından bu yana Pyongyang’a yaptığı ilk ziyarette Putin, Kim’e Rus politikasına verdiği destek için teşekkür etti ve Kim, Putin’in Ukrayna ile savaşı da dahil olmak üzere “Rusya’nın tüm politikalarına” “koşulsuz” ve sarsılmaz desteğini bir kez daha doğruladı.

KCNA Perşembe günü nükleer enerji, uzay araştırmaları, gıda ve enerji güvenliği konularında işbirliğini de içeren anlaşmanın tam metnini yayınladı.

Eski bir Güney Kore hükümet yetkilisi olan ve şu anda Seul’deki Asan Politika Araştırmaları Enstitüsü’nde görev yapan Cha Du Hyeogn, karşılıklı savunma taahhüdünün Kuzey ile Sovyetler Birliği arasındaki 1961 anlaşmasındakine benzer olduğunu söyledi.

Ancak BM Şartı’na ve her ülkenin kanunlarına yapılan atıfların yoruma açık olduğunu ve anlaşmanın bir ittifak teşkil edip etmeyeceğinin net olmadığını söyledi.

Cha, “Bu, Kim’in bu anlaşma için her şeyi ortaya koymak istemesinden, Putin’in ise bunu yapmakta isteksiz olmasından kaynaklanıyor” dedi.