ABD Cuma günü BM Güvenlik Konseyi’nden Gazze’de acil ateşkes ve İsrail-Hamas rehine anlaşması çağrısında bulunan bir kararı desteklemesini isteyecek ve müttefiki İsrail’e daha fazla insani yardıma izin vermesi ve sivilleri daha iyi koruması için baskıyı arttıracak.
ABD’nin Birleşmiş Milletler misyonu sözcüsü Nate Evans Perşembe günü yaptığı açıklamada, kararın 15 sandalyeli Güvenlik Konseyi üyeleriyle yapılan “birçok istişare turunun” sonucunda alındığını söyledi.
Karar Washington’un İsrail’e karşı tutumunun daha da sertleştiğine işaret ediyor. Beş aydır süren savaşın başlarında ABD ateşkes kelimesine karşı çıkmış ve acil ateşkes çağrılarını içeren önlemleri veto etmişti.
Karar taslağında, yaklaşık altı hafta sürecek “acil ve sürekli bir ateşkesin” sivilleri koruyacağı ve insani yardımın ulaştırılmasına olanak sağlayacağı belirtiliyor.
Metin, ABD, Mısır ve Katar’ın arabuluculuğunda yürütülen ateşkes görüşmelerini destekliyor ve ateşkes döneminin “kalıcı barış” çabalarını yoğunlaştırmak için kullanılmasına verilen desteği vurguluyor.
Washington’daki İsrail Büyükelçiliği yorum talebine hemen yanıt vermedi.
Bir kararın Güvenlik Konseyi’nden geçebilmesi için en az dokuz lehte oy alması ve ABD, Fransa, İngiltere, Rusya ya da Çin tarafından veto edilmemesi gerekiyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken Perşembe günü yaptığı açıklamada, Katar’da altı haftalık bir ateşkes ve 40 İsrailli rehine ile yüzlerce tutuklu Filistinlinin serbest bırakılmasına odaklanan görüşmelerde hala bir anlaşmaya varılabileceğine inandığını söyledi.
Hamas’ın rehineleri sadece savaşı sona erdirecek bir anlaşmanın parçası olarak serbest bırakacağını söylemesi, İsrail’in ise sadece geçici bir duraklamayı görüşeceğini belirtmesi ana anlaşmazlık noktası.
ABD, Güvenlik Konseyi’nin ateşkes için vereceği desteğin Gazze’de Hamas tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılmasıyla bağlantılı olmasını istiyordu. Hamas 7 Ekim’de İsrail’e saldırmış, İsrail rakamlarına göre 1.200 kişiyi öldürmüş ve 253 kişiyi rehin almıştı.
Gazze sağlık yetkililerine göre İsrail’in saldırısı yaklaşık 32,000 Filistinlinin ölümüne neden oldu.
Karar aynı zamanda açlığın giderek kötüleştiği Gazze’ye insani yardımın artırılmasını da amaçlıyor.
Savaş sırasında Washington, ikisi derhal ateşkes talep eden üç karar tasarısını veto etti. Son olarak ABD vetosunu, konseyin böyle bir adım atmasının ateşkes görüşmelerini tehlikeye atabileceğini söyleyerek gerekçelendirdi.
ABD geleneksel olarak BM’de İsrail’i koruyor ama aynı zamanda iki kez çekimser kalarak konseyin yardımların arttırılması ve çatışmalara uzun süreli ara verilmesi çağrısında bulunan kararları kabul etmesine izin verdi.