Fransa, İsrail ile çatışmaları sona erdirmeyi ve tartışmalı Lübnan-İsrail sınırını çözmeyi amaçlayan yazılı bir teklifi Beyrut’a iletti ve Hizbullah’ın elit birimi de dahil olmak üzere savaşçıların sınırdan 10 km (6 mil) geri çekilmesini istedi.
Plan, İran destekli Hizbullah ile İsrail arasında sınırda yaşanan çatışmalara son vermeyi amaçlıyor. Çatışmalar Gazze savaşıyla paralel ilerliyor ve yıkıcı, topyekûn bir çatışma endişesini körüklüyor.
Dört üst düzey Lübnanlı ve üç Fransız yetkili, haftalar süren Batı arabuluculuğu sırasında Beyrut’a getirilen ilk yazılı teklif olan belgenin geçen hafta Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne tarafından Başbakan Necip Mikati de dahil olmak üzere üst düzey Lübnanlı devlet yetkililerine teslim edildiğini söyledi.
“Kontrolden çıkma riski taşıyan” bir çatışmayı önleme ve “koşullar uygun olduğunda olası bir ateşkesi” uygulama amacını beyan etmekte ve nihai olarak Lübnan ile İsrail arasındaki tartışmalı kara sınırının belirlenmesine yönelik müzakereleri öngörmektedir.
Hizbullah, Gazze’deki savaş sona erene kadar gerilimi azaltma müzakerelerini resmen reddetmektedir; bir Hizbullah siyasetçisi de bu haber için yöneltilen sorulara verdiği yanıtta bu görüşünü yinelemiştir.
ABD’nin Orta Doğu temsilcisi Amos Hochstein’ın benzer arabuluculuk çabalarına ilişkin bazı detaylar son haftalarda ortalıkta dolaşıyor olsa da, Fransa’nın Lübnan’a sunduğu yazılı teklifin tüm detayları daha önce bildirilmemişti.
Üç aşamalı plan, sınır müzakereleriyle sona erecek 10 günlük bir gerilimi azaltma süreci öngörüyor.
Bir Fransız diplomatik kaynak önerinin İsrail, Lübnan ve Hizbullah hükümetlerine sunulduğunu söyledi.
Fransa’nın Lübnan ile tarihi bağları var. Ülkede 20,000 vatandaşı ve BM barış gücünün bir parçası olarak yaklaşık 800 askeri bulunmaktadır.
“Biz önerilerde bulunduk. Amerikalılarla temas halindeyiz ve tüm girişimleri bir araya getirmemiz ve barışı inşa etmemiz önemli” dedi.
Plana göre Lübnanlı silahlı gruplar ve İsrail, Lübnan’daki İsrail hava saldırıları da dahil olmak üzere birbirlerine karşı askeri operasyonları durduracak.
Filistinli gruplar da dahil olmak üzere çeşitli devlet dışı gruplar son çatışmalar sırasında güney Lübnan’dan İsrail’e saldırılar düzenlese de Hizbullah, Lübnan ordusundan daha güçlü olduğu düşünülen savaş gücüyle bölgedeki hakim güç konumunda.
Belgeye göre, Lübnanlı silahlı gruplar sınıra yakın tüm bina ve tesisleri sökecek ve Hizbullah’ın elit Radvan savaşçıları ve tanksavar sistemleri gibi askeri yetenekleri de dahil olmak üzere muharip güçlerini sınırın en az 10 km kuzeyine çekecek.
Böyle bir geri çekilme, Hizbullah savaşçılarını sınıra, 2006 yılında İsrail ile savaşı sona erdiren BM kararında öngörülen Lübnan’ın Litani Nehri’ne 30 km (19 mil) geri çekilmeden çok daha yakın bırakabilir.
İki sayfalık öneri hakkında bilgi sahibi bir Batılı diplomat, daha kısa bir geri çekilmenin roketlerin İsrail’in kuzeyindeki tanksavar füzelerinin hedef aldığı köylere ulaşmamasını sağlayacağını ve Hizbullah için Litani’ye çekilmekten daha makul bir uzlaşma olduğunu söyledi.
Lübnan ordusuna bağlı 15,000 kadar asker, Hizbullah’ın siyasi kalesi olan ve örgütün savaşçılarının uzun süredir sakin zamanlarda toplum içinde eridiği güney Lübnan’ın sınır bölgesinde konuşlandırılacak.
Hizbullah’ın üst düzey siyasetçilerinden Hasan Fadlallah verdiği demeçte teklifle ilgili olarak grubun “Gazze’ye yönelik saldırı durmadan önce güneydeki durumla ilgili herhangi bir konuyu” görüşmeyeceğini söyledi.
“Düşman koşul dayatacak konumda değil” diye ekleyen Fadlallah, teklifin ayrıntıları ya da Hizbullah’a ulaşıp ulaşmadığı konusunda yorum yapmaktan kaçındı.